ความวุ่นวายที่เกาหลีใต้เกิดขึ้นและจบลงในเวลาชั่วข้ามคืน เมื่อประธานาธิบดี ยุน ซอก-ยอล ประกาศกฎอัยการศึกฉุกเฉินในคืนวันที่ 3 ธันวาคม 2024 ขณะที่สภาเร่งโหวตคว่ำกฎอัยการศึก จนสุดท้ายประธานาธิบดียอมยกเลิกกฎอัยการศึก ท่ามกลางแรงกดดันจากฝ่ายค้านและประชาชนให้ลงจากตำแหน่ง 

ปรธานาธิบดี ยุน ซอก-ยอล

ยุน ซอก-ยอล จากพรรคพลังประชาชน (People Power Party: PPP) ประกาศกฎอัยการศึกฉุกเฉินครั้งแรกในรอบ 40 กว่าปีของเกาหลีใต้ผ่านสถานีโทรทัศน์ โดยให้เหตุผลว่า มีกลุ่มฝ่ายต่อต้านรัฐบาลกำลังสนับสนุนเกาหลีเหนือเพื่อทำลายประชาธิปไตยของเกาหลีใต้

“เพื่อปกป้องเกาหลีใต้จากภัยคุกคามจากกองกำลังคอมมิวนิสต์เกาหลีเหนือ และเพื่อกำจัดกลุ่มต่อต้านรัฐบาล” คือส่วนหนึ่งของข้อความที่ประธานาธิบดีประกาศ

“นี่เป็นมาตรการที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เพื่อให้แน่ใจว่าประชาชนยังมีเสรีภาพ ความปลอดภัย และรับประกันความมั่นคงของชาติจากความไม่สงบที่เกิดจากกลุ่มต่อต้านรัฐบาล”

‘ภัยคุกคามจากภายนอก’ มักถูกหยิบยกขึ้นมาเสมอๆ ในการรวบอำนาจของผู้นำ ไม่ว่าการประกาศกฎอัยการศึกหรือรัฐประหาร ซึ่งในกรณีของเกาหลีใต้คาดว่าเหตุผลเบื้องหลังไม่ใช่ภัยจากเกาหลีเหนือแต่อย่างใด แต่เป็นเรื่องการเมืองภายในที่ประธานาธิบดีกำลังเพลี่ยงพล้ำและหมิ่นเหม่ต่อการสูญเสียอำนาจ ซึ่งส่วนหนึ่งในคำประกาศของ ยุล ซอก-ยอล ก็กล่าวอ้างถึงเรื่องนี้เช่นกัน โดยระบุว่าพรรคฝ่ายค้านซึ่งเป็นเสียงข้างมากกำลังก่อความวุ่นวาย สนับสนุนเกาหลีเหนือ และบ่อนทำลายการทำงานของรัฐบาลให้เป็นอัมพาต

“รัฐสภาตัดงบประมาณที่จำเป็นสำหรับการดำเนินงานระดับชาติ การป้องกันอาชญากรรมยาเสพติด และความปลอดภัยสาธารณะจนหมดสิ้น ส่งผลกระทบต่อหน้าที่หลักของรัฐบาล ทำให้ประชาชนของเราอยู่ในภาวะสับสนวุ่นวาย ประเทศกลายเป็นแหล่งหลบภัยของผู้ค้ายาเสพติด และความปลอดภัยสาธารณะกำลังถูกทำลาย”

เมื่อผู้นำรัฐบาลสั่งการ กองทัพจึงต้องรับลูก โดย พลเอก พัก อัน-ซู ในฐานะผู้บัญชาการที่มีอำนาจเต็มตามกฎอัยการศึก ได้ประกาศใช้มาตรการต่างๆ โดยเฉพาะห้ามกิจกรรมทางการเมือง ไม่ว่าจะเป็นในสภานิติบัญญัติที่ถูกทหารและตำรวจปิดล้อม มีรายงานว่ามีเจ้าหน้าที่บุกเข้าไปในอาคารสภา ประกาศนี้รวมถึงสภาท้องถิ่น พรรคการเมือง ห้ามชุมนุมทางการเมือง และควบคุมสื่อมวลชน เพื่อป้องกัน “การกระทำใดๆ ที่ปฏิเสธหรือพยายามล้มล้างระบอบประชาธิปไตย เช่นเดียวกับการเผยแพร่ข่าวปลอม การบิดเบือนความคิดเห็นของประชาชน หรือการโฆษณาชวนเชื่อที่เป็นเท็จ” โดยผู้ฝ่าฝืนกฎอัยการศึกจะถูกจับกุมคุมขังโดยไม่ต้องมีหมายค้นหรือหมายจับ

เหตุการณ์คล้ายๆ กันเคยเกิดขึ้นไทย แต่กลายเป็น ‘รัฐประหารตัวเอง’ ง่ายๆ ของจริง

เหตุการณ์รัฐประหารตัวเองด้วยเหตุผลว่าจัดการรัฐบาลไม่ได้เคยเกิดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2514 ในยุค จอมพลถนอม กิตติขจร

ปี 2512 พรรคการเมืองของทหาร พรรคสหประชาไทยที่นำโดยจอมพลถนอม ถูกกลุ่ม สส.ของพรรค นำโดย ญวง เอี่ยมศิลา สส.อุดรธานี เรียกร้องผลประโยชน์ที่จอมพลถนอมเคยสัญญาไว้ในช่วงเลือกตั้ง เมื่อไม่ได้รับการตอบแทน สส. กลุ่มนี้จึงยกระดับข้อเรียกร้องเป็นการขู่ว่าจะลาออกและก่อปฏิบัติการขัดขวางการทำงานของรัฐบาลในสภา 

เนื่องจากรัฐบาลเสนอร่าง พ.ร.บ.งบประมาณรายจ่ายประจำปี 2515 โดยรับหลักการในวาระแรกไปแล้ว แต่เพราะ สส. กลุ่มดังกล่าวต้องการเพิ่มเงินงบประมาณบำรุงท้องที่เป็นเงิน 448 ล้านบาท แต่รัฐบาลจัดสรรงบให้เพียง 224 ล้านบาท จอมพลถนอมจึงไม่สามารถควบคุมสถานการณ์เรื่องงบประมาณและข้อเรียกร้องจากสภาได้ แม้กระทั่ง สส.ของสหประชาไทยเอง

จอมพลถนอมจึงยึดอำนาจตนเอง โดยเรียกตัวเองแค่ว่า ‘คณะปฏิวัติ’ ที่เกิดจากสาเหตุทางการเมืองภายใน แต่จอมพลถนอมให้เหตุผลการยึดอำนาจตัวเองว่า

“ภัยที่คุกคามประเทศและราชบัลลังก์ สถานการณ์ภายใน ความวุ่นวายทั้งภายในและภายนอกสภานิติบัญญัติ การนัดหยุดงานของกรรมกร การเดินขบวนของนักศึกษา การแก้ไขสถานการณ์ถ้าจะดำเนินการตามวิถีทางรัฐธรรมนูญย่อมไม่ทันต่อเหตุการณ์ จึงจำเป็นต้องใช้การยึดอำนาจการปกครองเพื่อให้สามารถแก้ไขสถานการณ์ได้โดยเฉียบขาดและฉับพลัน”

จากนั้นจึงตามด้วยกระประกาศกฎอัยการศึก ยกเลิกพรรคการเมืองระงับกิจกรรมทางการเมือง ห้ามชุมนุมตั้งแต่ 5 คนขึ้นไป

โชคร้ายของไทยคือจอมพลถนอมเป็นผู้นำทหาร ในยุคที่ทหารมีอำนาจทางการเมืองเหนือพลเรือน การรัฐประหารตัวเองจึงสำเร็จง่ายดาย

จากนั้นจอมพลถนอมก็ตั้งสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ลงมติให้จอมพลถนอมกลับมาเป็นนายกรัฐมนตรีอีกรอบ และประกาศใช้มาตรา 17 เหมือนยุคของ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ที่ให้อำนาจเต็มกับนายกรัฐมนตรีในการสั่งการทุกอย่าง โดยมีเหตุผลเรื่องความมั่นคงของราชอาณาจักรรองรับ โดยไม่ต้องผ่านการพิจารณาของสภา และไม่ต้องอ้างอิงถึงกฎหมายฉบับใดๆ