ทำไมตัวแทนจากรัฐบาลตาลีบันถึงถูกเชิญเข้าร่วมประชุมโลกร้อน COP29 ในเมื่อตาลีบันยังไม่ถูกยอมรับจากประชาคมโลก
...
LATEST
Summary
- กลุ่มตาลีบันจะส่งเจ้าหน้าที่เข้าร่วมการประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (COP29) ปี 2024 ในกรุงบากู เมืองหลวงของอาเซอร์ไบจาน ที่จะจัดขึ้นในวันจันทร์ที่ 11 พฤศจิกายน ถือเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่กลุ่มตาลีบันประกาศยึดอัฟกานิสถานเมื่อปี 2021
- สำหรับการประชุมครั้งนี้เป็นการเชิญเจ้าหน้าที่หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมของอัฟกานิสถานในฐานะผู้สังเกตการณ์ ซึ่งเจ้าหน้าที่ฯ จะไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมในฐานะรัฐสมาชิก เพราะกลุ่มตาลีบันไม่ได้รับการยอมรับจากองค์การสหประชาชาติ (UN) ในฐานะผู้นำที่ถูกต้องตามกฎหมายของอัฟกานิสถาน
- แต่ UN จะยังคงสนับสนุนตัวแทนจากรัฐบาลตาลีบันที่ได้รับแต่งตั้งโดยรัฐบาลก่อนหน้าของอดีตประธานาธิบดีอัชราฟ กานี (Ashraf Ghani) เพื่อเป็นตัวแทนของประเทศบนเวทีโลกในการเจรจาหารือต่างๆ
...
หลังจากกลุ่มตาลีบันครองอำนาจและเข้ามามีบทบาทเป็นรัฐบาลในอัฟกานิสถานมากกว่า 3 ปี ทำให้มีการใช้กฎหมายชารีอะห์อย่างเคร่งครัด พร้อมกับการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างหนัก โดยเฉพาะผู้หญิงที่ถูกห้ามออกไปพื้นที่สาธารณะคนเดียว ห้ามเรียนในมหาวิทยาลัยและห้ามผู้หญิงทำงานในองค์กรไม่แสวงหากำไร
แต่ด้วยปัญหาเศรษฐกิจ การขาดแคลนอาหารและภัยธรรมชาติต่างๆ ทำให้ชาวอัฟกานิสถานมีคุณภาพชีวิตที่ตกต่ำและไร้ซึ่งความปลอดภัยในชีวิต โดยเฉพาะเหตุน้ำท่วมฉับพลันเมื่อไม่กี่เดือนที่ผ่านมา ส่งผลให้มีชาวอัฟกานิสถานกว่าหลายร้อยคนเสียชีวิต
เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน มีรายงานข่าวว่ากลุ่มตาลีบันจะส่งเจ้าหน้าที่เข้าร่วมการประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (COP29) ปี 2024 ในกรุงบากู เมืองหลวงของอาเซอร์ไบจาน ที่จะจัดขึ้นในวันจันทร์ที่ 11 พฤศจิกายน ถือเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่กลุ่มตาลีบันประกาศยึดอัฟกานิสถานเมื่อปี 2021
อับดุล กาฮาร์ บัลคี โฆษกกระทรวงต่างประเทศในอัฟกานิสถานที่อยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มตาลีบัน ยืนยันว่าเจ้าหน้าที่จากสำนักงานปกป้องสิ่งแวดล้อมแห่งชาติได้เดินทางมาถึงอาเซอร์ไบจานเพื่อเข้าร่วมการประชุม COP29 แล้ว
สำหรับการประชุมครั้งนี้เป็นการเชิญเจ้าหน้าที่หน่วยงานด้านสิ่งแวดล้อมของอัฟกานิสถานในฐานะผู้สังเกตการณ์ ซึ่งเจ้าหน้าที่ฯ จะไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าร่วมในฐานะรัฐสมาชิก เพราะกลุ่มตาลีบันไม่ได้รับการยอมรับจากองค์การสหประชาชาติ (UN) ในฐานะผู้นำที่ถูกต้องตามกฎหมายของอัฟกานิสถาน
แต่กลุ่มตาลีบันได้รับการยอมรับในฐานะผู้มีอำนาจโดยพฤตินัย ทำให้กลุ่มตาลีบันยังคงสามารถมีส่วนร่วมในการอภิปรายรอบนอกและจัดประชุมทวิภาคีได้
ทำไมตาลีบันถึงเข้าร่วมประชุม COP29?
อัฟกานิสถานถือเป็นประเทศที่เสี่ยงได้รับผลกระทบจากภาวะโลกร้อนเป็นอันดับต้นๆ ทั้งต้องเผชิญกับแผ่นดินไหว ฝนตกหนัก น้ำท่วมและภัยแล้ง การมีส่วนร่วมในการประชุมด้านสิ่งแวดล้อมจึงเป็นสิ่งสำคัญ
แม้จะมีข้อสงสัยมากมายว่าทำไมรัฐบาลตาลีบันถึงถูกเชิญในเวทีระดับโลกนี้ ทั้งๆ ที่กลุ่มตาลีบันไม่ได้ถูกการยอมรับในระดับนานาชาติ
แต่เหตุผลที่รัฐบาลตาลีบันถูกเชิญเข้าร่วมประชุมส่วนหนึ่งเป็นเพราะการประชุมครั้งนี้อยู่ภายใต้การดำเนินงานขององค์การสหประชาชาติ
เดิมทีองค์การสหประชาชาติเป็นผู้สนับสนุนความช่วยเหลือเพื่อสิทธิมนุษยชนให้กับชาวอัฟกานิสถานถึงประมาณ 1.8 พันล้านดอลลาร์ ตั้งแต่ปี 2021
แต่เมื่อกลุ่มตาลีบันละเมิดสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะการห้ามผู้หญิงเข้าถึงสิทธิต่างๆ ทำให้องค์การสหประชาชาติพิจารณายกเลิกการสนับสนุนนี้ ซึ่งโฆษกของรัฐบาลตาลีบันก็ออกมาทวีตแสดงความเห็นคัดค้านแนวทางนี้โดยให้เหตุผลว่า “สหประชาชาติควรเข้าใจหลักทางศาสนาของประเทศของเรา และไม่ควรเชื่อมโยงความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรมกับการเมือง"
สุดท้ายองค์การสหประชาชาติก็เลือกยุติการสนับสนุนเงินช่วยเหลือนี้ชั่วคราว ซึ่งหากสถานการณ์การละเมิดสิทธิในอัฟกานิสถานยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงอาจทำให้องค์การสหประชาชาติเลิกสนับสนุนเงินช่วยเหลือในระยะยาว
นั่นแสดงว่าหากรัฐบาลตาลีบันไม่มีการสนับสนุนจากองค์การสหประชาชาติ และยังคงจุดยืนการใช้หลักศาสนาปกครองประเทศต่อไป ก็อาจส่งผลให้ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวอัฟกานิสถานย่ำแย่ลงเรื่อยๆ
ในอีกด้านหนึ่ง แม้องค์การสหประชาชาติจะไม่สนับสนุนการกระทำของรัฐบาลตาลีบันแล้ว แต่จะยังคงสนับสนุนตัวแทนจากรัฐบาลตาลีบันที่ได้รับแต่งตั้งโดยรัฐบาลก่อนหน้าของอดีตประธานาธิบดีอัชราฟ กานี (Ashraf Ghani) เพื่อเป็นตัวแทนของประเทศบนเวทีโลกในการเจรจาหารือต่างๆ
ที่ผ่านมาองค์การสหประชาชาติยังพยายามเจรจากับกลุ่มตาลีบันอยู่หลายครั้ง แต่ยังมีเงื่อนไขหลายข้อที่ยังตกลงร่วมกันไม่ได้ เช่น เงื่อนไขในการเข้าร่วมของกลุ่มตาลีบันคือการห้ามมีผู้หญิงในที่ประชุมเลย ซึ่งสำหรับองค์การสหประชาชาติ นี่เป็นเรื่องยอมรับไม่ได้ ทำให้การปรากฏตัวของตัวแทนจากรัฐบาลตาลีบันยังคงเป็นเรื่องยากในปัจจุบัน
ในขณะเดียวกันกลุ่มตาลีบันก็พยายามขอเข้าร่วมการเจรจาบนเวทีโลก แม้จะถูกปฏิเสธอยู่หลายครั้ง แต่การขอเข้าร่วมประชุม COP29 ครั้งนี้ได้รับการตอบรับ เพราะด้วยปัญหาโลกร้อนที่ได้รับผลกระทบอย่างหนักในอัฟกานิสถานและประชาคมโลกไม่อาจปล่อยให้ชาวอัฟกานิสถานต้องทนทุกข์ทรมานจากวิกฤตสภาพอากาศได้
การเข้าร่วมประชุม COP29 ในครั้งนี้จึงเป็นที่จับตามองว่ารัฐบาลตาลีบันจะส่วนร่วมในการร่วมมือเพื่อลดปัญหาโลกร้อนอย่างไร ในวันที่อัฟกานิสถานถือเป็นประเทศที่ยากจนที่สุดและยังต้องเผชิญกับภัยพิบัติต่างๆ ที่รุนแรงขึ้นเพราะการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
อ้างอิง: independent.co.uk , businessinsider.com , theguardian.com , cfr.org , reuters.com , newarab
