คันไซเลี้ยวขวา พรรคอนุรักษนิยมกวาดคะแนนโอซากา จนเป็นพรรคอันดับสามของญี่ปุ่น

พรรคนวัตกรรมญี่ปุ่น หรือ เจไอพี (Japan Innovation Party: JIP / นิปปอนอิชินโนคาอิ Nippon Ishin no Kai) ได้คะแนนเสียงเพิ่มขึ้นจากการเลือกตั้งทั่วไปเมื่อวันที่ 31 ตุลาคม กว่า 3 เท่า จาก 11 เป็น 41 ที่นั่ง ทำให้กลายเป็นพรรคการเมืองคะแนนเสียงอันดับสามในสภาล่างของญี่ปุ่น

พรรคเสรีประชาธิปไตย หรือ แอลดีพี (Liberal Democratic Party: LDP) แม้มีคะแนนมาเป็นอันดับหนึ่งที่ 261 ที่นั่ง แต่ก็ลดลงจากเดิม 15 ที่นั่งเมื่อเทียบกับการเลือกตั้งครั้งก่อน เช่นเดียวกับพรรครัฐธรรมนูญประชาธิปไตย หรือ ซีดีพี (Constitutional Democratic Party: CDP) ที่เป็นพรรคใหญ่ฝ่ายตรงกันข้ามก็เสียไป 13 ที่นั่ง

พวกเสรีนิยมและฝ่ายซ้ายอาจตกใจกับความสำเร็จของพรรคเจไอพี แต่คะแนนเสียงของพรรครอบนี้น่าจะได้จากประชาชนผู้ผิดหวังต่อการทำงานของรัฐบาลพรรคแอลดีพี และพรรคร่วมรัฐบาลอย่างโคเม (Komeito: NKP) อีกทั้งพรรคฝ่ายค้านทั้งห้าที่มีทั้งพรรคสังคมนิยมและพรรคคอมมิวนิสต์ก็ไม่สามารถดึงคะแนนเสียงจากคนกลุ่มนี้ไปได้

หนังสือพิมพ์โยมิอุริชิมบุนตั้งข้อสังเกตว่า “พรรคเจไอพีได้คะแนนเสียงจากฝ่ายอนุรักษนิยมที่ผิดหวังกับรัฐบาลพรรคแอลดีพีและโคเม”

อิจิโร มัตสึอิ หัวหน้าพรรคเจไอพีและนายกเทศมนตรีโอซากา และ ฮิโรฟูมิ โยชิมูระ รองหัวหน้าพรรคและผู้ว่าโอซากา คือสองหัวหอกสำคัญของพรรคในปัจจุบัน หลังการก่อตั้งเมื่อปี 2015 โดย โทรุ ฮาชิโมโตะ นายกเทศมนตรีโอซากาขณะนั้น โดยใช้ชื่อพรรค ‘โอซากาอิชินโนคาอิ’ (Osaka Ishin no Kai)

“พรรคแอลดีพีขาดแนวคิดเรื่องการปฏิรูป” มัตสึอิกล่าว เขาแสดงออกชัดเจนว่าต่อต้านแนวทางของ ฟูมิโอะ คิชิดะ นายกรัฐมนตรีคนที่ 100 ของญี่ปุ่นจากพรรคแอลดีพี ขณะที่มีความสัมพันธ์อันดีกับอดีตนายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ และ โยชิฮิเดะ ซูกะ

มัตสึอิเน้นว่า “ญี่ปุ่นควรมีพรรคการเมืองอย่างน้อยพรรคหนึ่งเพื่อผลักดันการปฏิรูป” และคำพูดของเขาทำงานกับประชาชนที่ไม่พอใจกับสภาพเดิมๆ ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

โยอิจิโร ซาโตะ ศาสตราจารย์ด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ มหาวิทยาลัยริทสึเมคังเอเชียแปซิฟิก (Ritsumeikan Asia Pacific University) กล่าวว่า พรรคเจไอพี “กวาดไปทั้งภูมิภาคโอซากาจริงๆ ตอนนี้พวกเขากลายเป็นกลุ่มอนุรักษนิยมที่สำคัญ” และเสริมว่า ส.ส. พรรคเจไอพีจะคัดค้านภารกิจ ‘ทุนนิยมใหม่’ ของคิชิดะที่มีแผนเพิ่มรายได้ให้ประชาชน

นโยบายของพรรคเจไอพีมุ่งเน้นที่ภูมิภาคคันไซเป็นหลัก รวมถึงการทำประชามติเพื่อผลักดันให้โอซากาเป็นมหานคร (metropolis) แบบโตเกียวมาแล้วสองครั้ง แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ

โยชิมูระเป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศจากความสามารถในการรับมือสถานการณ์ระบาดโควิด-19 ทั้งตัวเขาและมัตสึอิเป็นที่รู้จักจากการวิพากษ์วิจารณ์นโยบายรัฐบาลกลางอย่างตรงไปตรงมา

โยชิมูระคือผู้กำหนด ‘โอซากาโมเดล’ ซึ่งเป็นต้นแบบด้านมาตรฐานการรับมือสถานการณ์แพร่ระบาดโควิด-19 สำหรับภูมิภาคต่างๆ ทั้งยังมีส่วนเตรียมการโรงพยาบาลสนามขนาดใหญ่เพื่อรองรับผู้ป่วยจำนวนมาก

แม้จะมีอะไรแปลกๆ ออกมาบ้าง อย่างเช่น เมื่อปีที่แล้วที่โยชิมูระแนะนำให้ซื้อน้ำยาบ้วนปากสูตรผสมสารละลายไอโอดีนของบริษัทหนึ่งเพื่อยับยั้งโควิด-19 จนเป็นกระแสและหุ้นของบริษัทดังกล่าวขึ้นเกือบ 10 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งต่อมาพิสูจน์แล้วว่าไม่เป็นความจริง แต่ความเป็นผู้นำและทักษะการสื่อสารของเขาท่ามกลางสถานการณ์โรคระบาดได้ใจประชาชนไปเต็มๆ ขณะนี้โยชิมูระมีผู้ติดตามบนทวิตเตอร์ 1.1 ล้านแอกเคาต์ มากกว่า ยูริโกะ โคอิเกะ ผู้ว่ากรุงโตเกียว

โยชิมูระเป็นอนุรักษนิยมที่สนับสนุนการปฏิรูปรัฐธรรมนูญและการที่นายกรัฐมนตรีจะไปเยือนศาลเจ้ายาสุกุนิในโตเกียวก็จริง แต่เขาก็ไม่เห็นด้วยกับการใช้ hate speech กับชาวเกาหลีหรือชนกลุ่มน้อยในโอซากา โดยมีแคมเปญรณรงค์ยกเลิกเรื่องนี้

ขณะเดียวกัน เมื่อก้าวเท้าออกจากโอซากาและภูมิภาคคันไซในฝั่งตะวันตก ต้องยอมรับว่าพรรคเจไอพียังขาดความแข็งแกร่ง ฮิโตชิ อาโอยางิ ส.ส. เขต 14 ของโอซากาจากเจไอพีให้ข้อมูลว่าแทบไม่มีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่มาจากพรรคเจไอพี ความสำเร็จในภูมิภาคฝั่งตะวันออกก็ยังไม่เป็นรูปธรรม อีกทั้งยังมีความเหลื่อมล้ำอย่างมากระหว่างเขตเลือกตั้งในภูมิภาคคันไซกับพื้นที่อื่นๆ ของประเทศ

อย่างไรก็ตาม ความเป็นไปได้ที่พรรคเจไอพีจะร่วมรัฐบาลแทนพรรคโคเมนั้นมีน้อย แม้ว่าพรรคให้ความสำคัญด้านการเพิ่มงบประมาณป้องกันประเทศและแนวปฏิบัติที่เข้มงวดขึ้นต่อจีนและเกาหลีใต้เช่นเดียวกับแอลดีพี แต่ประเด็นการจัดการความเหลื่อมล้ำต้องนับว่าต่างกันสุดขั้ว เนื่องจากนายกรัฐมนตรีคิชิดะให้คำมั่นแก่ประชาชนว่าจะลบช่องว่างทางรายได้ (wealth gap) อันแตกต่างให้สำเร็จ

อ้างอิง: theguardian.com, mainichi.jp, asahi.com