อ่านร่างรัฐธรรมนูญก่อน 2475 ก่อนเวลาย่ำรุ่งของ ‘ราษฎรทั้งหลาย’

Summary

• เชื่อกันว่า ชนชั้นนำไทยมีแผนที่จะให้ประเทศสยามมีรัฐธรรมนูญ แต่ก็มีหลักฐานทางวิชาการหลายชิ้นชี้ว่า ความพยายามที่จะมีรัฐธรรมนูญของสยาม ก่อนปี 2475 ก็ยังไม่ได้ตั้งอยู่บนหลักการประชาธิปไตย
• ร่างรัฐธรรมนูญฉบับพระยากัลยาณไมตรี ยังกำหนดอำนาจสูงสุดเป็นของพระมหากษัตริย์ ส่วนฉบับของ เรย์มอนด์ บี. สตีเวนส์ และพระยาศรีวิสารวาจา ก็ยังมีลักษณะเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์รูปแบบใหม่
• รัฐธรรมนูญทั้งสองฉบับเป็นเพียงโครงร่าง ไม่ได้นำมาสู่การประกาศใช้ กระทั่งไทยมี ธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว ที่เกิดขึ้นหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง 2475 เป็นกฎหมายสูงสุดในการปกครองประเทศ