ทหารรับจ้าง Wagner Group กับวีรกรรมครั้งใหม่ในมาลี ปล้น ทรมาน สังหารพลเรือน

องค์การด้านสิทธิมนุษยชนกล่าวหาว่า ทหารรับจ้างรัสเซีย Wagner Group กระทำการสังหาร ทรมาน และปล้นสะดมพลเรือนในแอฟริกาโดยเฉพาะมาลี ซึ่งเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง ขณะที่เรียกร้องให้ทางการมาลียุติความรุนแรงที่เกิดขึ้นและควบคุมตัวผู้มีส่วนรับผิดชอบ

Human Rights Watch (HRW) ระบุว่า ตั้งแต่เดือนธันวาคม 2022 ทหารรับจ้างชาวรัสเซียร่วมกับกองกำลังติดอาวุธของมาลี “ดำเนินการสังหารอย่างรวบรัดและบังคับให้พลเรือนสูญหายหลายสิบคน”

นอกจากนี้ ยังกล่าวว่า ทหาร Wagner Group ทำลายทรัพย์สินและปล้นสะดมพลเรือน และทรมานผู้ถูกจับกุมตัวในค่ายทหาร

ระหว่างเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม HRW ได้พูดคุยกับคน 40 คน รวมถึงพยาน ครอบครัวของเหยื่อและเจ้าหน้าที่ และตรวจสอบหลักฐานทางวิดีโอ โดยพบว่ากองกำลังติดอาวุธของมาลีได้กระทำการล่วงละเมิดร้ายแรงขณะต่อสู้กับกลุ่มติดอาวุธอิสลามบริเวณตอนกลางของประเทศ

ในระหว่างปฏิบัติการทั้งหมด ยกเว้นเพียงครั้งเดียว พยานต่างรายงานว่าเห็นชายติดอาวุธซึ่งอธิบายลักษณะภายนอกได้ว่าเป็น ‘ชาวรัสเซีย’ หรือทหารรับจ้าง Wagner Group 

ในเดือนกุมภาพันธ์ กองกำลังต่างชาติ ‘ผิวขาว’ ในเครื่องแบบจำนวนมากได้โจมตีหมู่บ้านเซเกลา (Séguéla) มีการทุบตี ปล้นสะดม และจับกุมชาย 17 คน ต่อมาพบศพของพวกเขาจำนวน 8 คน

เมื่อวันจันทร์ สหรัฐฯ ได้บังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของมาลีและทหารระดับสูงอีก 2 นาย โดยกล่าวหาว่าทั้งสามช่วยอำนวยความสะดวกแก่กลุ่มทหารรับจ้างรัสเซีย Wagner Group ในการขยายอิทธิพลในมาลี

มาลียังไม่ยอมรับอย่างเป็นทางการว่าทหารรับจ้างของ Wagner Group อยู่ในประเทศ แม้จะปรากฏหลักฐานมากขึ้นเรื่อยๆ เกี่ยวกับกิจกรรมและการละเมิดต่อชีวิตและทรัพย์สินประชาชน

ในเดือนธันวาคม 2021 หลังจากรัฐบาลมาลีแถลงว่าที่ปรึกษาทางทหารของรัสเซียอยู่ในประเทศตามข้อตกลงทวิภาคี สหรัฐอเมริกาและพันธมิตรในยุโรปก็ร่วมกันประณามเรื่องนี้

ก่อนหน้านี้ เซอร์เกย์ ลาฟรอฟ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศรัสเซีย ยอมรับว่า Wagner Group “ให้บริการด้านความมั่นคง” ในมาลี

Reuters รายงานในปี 2021 ว่ารัฐบาลมาลีทำสัญญาโดยตรงกับ Wagner Group โดยจ่ายค่าบริการราว 10.8 ล้านดอลลาร์ต่อเดือน

มาร์ก เบสซิงเกอร์ ศาสตราจารย์ด้านการเมือง มหาวิทยาลัยพรินซ์ตัน ตั้งข้อสังเกตว่า “การปกป้องระบอบการปกครองที่อ่อนแอของแอฟริกาเพื่อแลกกับเหมืองทองคำของพวกเขา” เป็นโชคลาภมหาศาลที่หน่วยทหารรับจ้าง Wagner Group ได้รับ

เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน อับดุลลาย ดิยอป (Abdoulaye Diop) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศมาลี กล่าวต่อคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติให้ถอนกองกำลังรักษาสันติภาพของสหประชาชาติ ‘โดยไม่รอช้า’

เขายังปฏิเสธรายงานของสหประชาชาติฉบับเดือนพฤษภาคม ซึ่งกล่าวหาว่ากองทหารมาลีและทหาร Wagner Group สังหารผู้คนกว่า 500 คน ส่วนใหญ่ถูกสังหารอย่างรวบรัดระหว่างปฏิบัติการทางทหารในเมืองมูรา (Moura) ทางตอนกลางของมาลีในเดือนมีนาคม 2022

ประเทศมาลีอยู่ภายใต้การปกครองของทหารมาตั้งแต่ปี 2012 โดยต่อสู้กับกลุ่มกบฏติดอาวุธและลุกลามไปยังบูร์กินาฟาโซและไนเจอร์ คร่าชีวิตผู้คนหลายพันคนและส่งผลให้ประชาชนมากมายไร้ที่อยู่อาศัย

ผู้นำของมาลีในปัจจุบันยึดอำนาจด้วยการรัฐประหารเมื่อปี 2021 และเริ่มนำทหาร Wagner Group เข้ามาหลังจากขอให้กองกำลังฝรั่งเศสถอนทหารออกไปเมื่อต้นปีที่แล้ว ท่ามกลางกระแสต่อต้านฝรั่งเศส

รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศมาลี ตอบสนองต่อรายงานของ HRW เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม โดยอธิบายว่า กองกำลังติดอาวุธในประเทศ “ดำเนินปฏิบัติการทางทหารโดยอิสระอย่างสมบูรณ์”

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว เยฟเกนี ปริโกซิน ผู้ก่อตั้ง Wagner Group กล่าวว่าทหารรับจ้างของเขาจะมุ่งหน้าไปยังทวีปแอฟริกา หลังจากการก่อจลาจลในรัสเซียที่ปะทุขึ้นและสงบลงแบบงงๆ

“เราจะฝึกฝน ยกระดับคนของเรา และออกเดินทางครั้งใหม่สู่แอฟริกา” ปริโกซิน กล่าว

อ้างอิง: euronews.com, hrw.org, aljazeera.com, theguardian.com, reuters.com