ท่าทีของอาเซียนต่อการเลือกตั้งพม่า ‘รับทราบ’ แต่ ‘ไม่รับรอง’ ความหวังประชาธิปไตยในพม่าจะเกิดขึ้นได้อย่างไร

Summary

• ท่าทีล่าสุดของอาเซียนต่อการเลือกตั้งพม่าปลายปี 2025 เป็นการใช้ภาษาทางการทูตว่า ‘รับทราบแผนการ’ ซึ่งเป็นการประคับประคองเอกภาพภายในกลุ่ม คือไม่ปฏิเสธโดยสิ้นเชิง แต่ก็ไม่ใช้คำว่า ‘สนับสนุน’ จึงไม่ผูกมัดอาเซียนให้ต้องยอมรับผลการเลือกตั้งในอนาคต
• อาเซียนสร้างความเปลี่ยนแปลงเชิงตรรกะครั้งสำคัญ โดยระบุชัดเจนว่า "การยุติความรุนแรงและการเจรจาที่ครอบคลุม ต้องมาก่อนการเลือกตั้ง" นี่คือการสถาปนาหลักเกณฑ์ใหม่ที่สวนทางกับแนวคิดเดิม ที่หวังว่าการเลือกตั้งจะนำไปสู่สันติภาพ และเป็นการส่งสัญญาณไม่ไว้วางใจว่าการเลือกตั้งที่จัดโดยทหารพม่าท่ามกลางสงครามจะมีความน่าเชื่อถือ
• แม้มาเลเซียจะเริ่มต้นปีด้วยความกระตือรือร้น แต่ก็แผ่วลงเพราะปัญหาอื่น เช่น ไทย-กัมพูชา อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์จากการประชุมสุดยอดได้มอบหมายให้มีการพิจารณาข้อเสนอตั้ง ‘ทูตพิเศษระยะยาว’ เพื่อสร้างกลไกที่ต่อเนื่องและเป็นตัวแทนอาเซียนโดยรวม แทนการเปลี่ยนทูตทุกปีตามวาระประธาน ซึ่งที่ผ่านมาไร้ความคืบหน้าที่ชัดเจน