ในห้วงเวลาอันปั่นป่วนระหว่างไทย-กัมพูชา และการเลือกตั้งบังหน้าของกองทัพพม่า อาเซียนจะยังคงรักษา ‘เสาหลักแห่งสันติภาพ’ ไว้ได้ไหม?

Summary

• ก่อนหน้านี้กลุ่มอาเซียนหมายมั้นปั้นมืออย่างมากที่จะทำให้สันติภาพเกิดขึ้นในประเทศสมาชิกให้จงได้ ทั้งกรณีความสัมพันธ์ไทย-กัมพูชา และความขัดแย้งภายในพม่า
• แต่อีกไม่กี่วันวาระการดำรงตำแหน่งประธานอาเซียนของมาเลเซียก็จะสิ้นสุดลง และส่งต่อให้ฟิลิปปินส์รับไม้ต่อ แต่ปัญหาความขัดแย้งทั้งระหว่างประเทศสมาชิกกรณีไทย-กัมพูชา และภายในประเทศสมาชิกกรณีสงครามกลางเมืองในพม่า นั้นอาจจะกล่าวได้ว่ายังหนักหนาสาหัสอยู่มาก
• ความท้าทายของอาเซียนไม่ได้อยู่เพียงที่การไกล่เกลี่ยเชิงการทูต แต่คือการต่อสู้กับข้อจำกัดเชิงโครงสร้างของอาเซียนเอง ทั้งหลักไม่แทรกแซงหรือระบบฉันทามติ
• ยิ่งไปกว่านั้นอาเซียนไม่ได้มีเขี้ยวเล็บอะไร ไม่มีกองกำลังรักษาสันติภาพเป็นของตัวเอง ไม่มีมาตรการลงโทษกรณีที่สมาชิกเบี้ยวข้อตกลง
• หากฟิลิปปินส์ไม่สามารถขยับบทบาทอาเซียนจากผู้สังเกตการณ์ความขัดแย้งไปสู่ผู้จัดการความขัดแย้ง ได้จริงอาเซียนอาจสูญเสียสถานะเสาหลักสันติภาพของภูมิภาคอย่างถาวร