‘รถไฟเหาะมวลอารมณ์’ ของคนเป็นพ่อแม่

Summary

• การศึกษาหลายชิ้นพบว่าผู้หญิงที่ตัดสินใจไม่มีลูกจะรู้สึกว่าตัวเองมีอิสระและมีสิทธิเหนือร่างกาย ชีวิต และอนาคตของตัวเองมากกว่า โดยพวกเธอไม่ต้องถูกนิยามตัวตนจากบทบาทของผู้หญิงในฐานะแม่และเมีย อีกทั้งพวกเธอยังมีความมั่นคงทางการเงินที่สูงกว่า เครียดน้อยกว่า และมีความพึงพอใจในชีวิตแต่งงานมากกว่าอีกด้วย ส่วนผู้ชายที่ตัดสินใจไม่มีลูกก็มีผลลัพธ์ที่คล้ายคลึงกัน
• คนที่ตัดสินใจเป็นพ่อแม่ก็ใช่ว่าจะไม่มีความสุข แต่พวกเขาต้องเผชิญความสุขแบบ ‘ลุ่มๆ ดอนๆ’ โดยที่กราฟความสุขของคนเป็นพ่อแม่จะดิ่งเหวหลังจากลูกน้อยถือกำเนิด ก่อนจะค่อยๆ ขยับปรับเพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป โดยปัจจัยสำคัญที่จะช่วยบรรเทาความเครียดของพ่อแม่มือใหม่ได้ คือความช่วยเหลือสนับสนุนจากคนในครอบครัว สวัสดิการภาครัฐ และความมั่นคงทางการเงิน
• การได้เป็นพ่อแม่สิ่งมีชีวิตน้อยๆ แล้วคอยเฝ้าเลี้ยงดูจนเติบโตก็นับเป็นความทรงจำสุดพิเศษที่ยากจะหาอะไรมาเทียบเคียง เหล่านักจิตวิทยามองว่าประสบการณ์การเลี้ยงดูลูกสร้างความสุขในระดับลึกซึ้งซึ่งต่างจากความพึงพอใจเพียงชั่วครั้งชั่วคราว ความสุขระยะยาวนั้นเรียกว่า ‘ความสุขแบบอิ่มเอมใจ’ (eudaimonic wellbeing) โดยจะเป็นความรู้สึกว่าเราได้ใช้ชีวิตอย่างคุ้มค่าและมีความหมาย